Trung bình mỗi người dành ra 1⁄3 cuộc đời của mình để ngủ. Nếu không có giấc ngủ sâu hoặc ngủ không sâu giấc, các chức năng quan trọng của cơ thể không thể diễn ra và gây ra các ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe.
Giấc ngủ bình thường có 2 chu kỳ: NREM (Non Rapid Eye Movement: giấc ngủ không chuyển động mắt nhanh) và REM (Rapid eye movement: giấc ngủ có chuyển động mắt nhanh). Trong đó, chu kỳ NREM chia thành 4 giai đoạn. Chu kỳ REM xen kẽ giữa các giai đoạn của NREM.
Mục lục
I. Các giai đoạn của giấc ngủ sâu (giấc ngủ NREM)
1. Giai đoạn 1
Trạng thái lơ mơ hay ngủ thiu thiu, ngủ không sâu, thời lượng chiếm đến 50% giấc ngủ. Trong giai đoạn này, nhịp thở trở nên chậm, nhịp tim đều, huyết áp giảm, nhiệt độ não giảm, mắt bạn sẽ chuyển động chậm dần, dòng máu đến não giảm, sóng điện não chậm, biên độ nhỏ và ít đều đặn hơn một chút. Người ngủ dễ bị tỉnh và có thể không ngủ lại được, tỉnh lại mãi đến khi quá mệt mới ngủ thiếp được. Giai đoạn này thường là do phòng ngủ yên ả không tiếng động, không mắc tiểu…
2. Giai đoạn 2
Kéo dài khoảng 20 phút. Người ngủ có thể ý thức một cách lơ mơ, một vài ý nghĩ rời rạc trôi nổi trong đầu nhưng không thể nhìn thấy bất cứ vật gì ngay cả khi mắt còn mở. Các chức năng cơ thể giảm xuống. Sóng điện não lúc này chậm lại, có biên độ lớn hơn và thỉnh thoảng có sự bùng phát của các sóng nhanh, mắt không động đậy, nhịp tim, nhịp thở đều đặn chậm lại. Người ngủ vẫn có thể bị tỉnh giấc bởi các âm thanh.
3. Giai đoạn 3
Người ngủ rất khó tỉnh (ngủ sâu), phải có âm thanh to hoặc lay động vào người thì mới tỉnh. Sóng điện não chậm hơn giai đoạn 2: 1 nhịp trên 1 giây, biên độ lớn (sóng delta), mắt và tay chân bất động, có khi cầm tay nâng lên cho rớt xuống vẫn không biết. Giai đoạn này bắt đầu ngủ sâu, xuất hiện sau 30 – 40 phút tính từ khi bạn lơ mơ ngủ. Giai đoạn này kéo dài hơn ở thanh niên và ngắn đi ở người già.
4. Giai đoạn 4
Giai đoạn ngủ sâu nhất. Sóng não đồ là sóng Delta, biên độ lớn, tần suất chậm, có sóng nhọn. Tại thời điểm này người bệnh trãi qua tiến trình quên lãng. Nếu người ngủ đi bộ (mộng du) hoặc tiểu dầm thì sẽ diễn ra trong giai đoạn này. Giai đoạn 3 và 4 là giai đoạn ngủ sâu nhất và ngủ ngon nhất của giấc ngủ. Khi bị đánh thức ở giai đoạn này người ngủ sẽ bị mất phương hướng và những suy nghĩ bị tan rã.
II. Giấc ngủ sâu có chức năng gì?
Ngủ sâu không làm ngưng mọi hoạt động của cơ thể bạn. Ngược lại, một số quá trình sắp xếp, ghi nhớ, trao đổi chất và tái tạo tế bào vẫn diễn ra trong giai đoạn này.
Cụ thể, ngủ sâu có các vai trò chính với cơ thể của chúng ta như sau:
Tăng cường sự trao đổi chất glucose, hỗ trợ quá trình lưu giữ thông tin của trí nhớ ngắn hạn và trí nhớ dài hạn.
Cho phép tuyến yên tiết ra các hormone quan trọng cho quá trình tăng trưởng và phát triển của cơ thể
Phục hồi năng lượng, giúp bạn tỉnh táo hơn khi tỉnh dậy sau một đêm ngủ
Sửa chữa và tái tạo các tế bào đã hỏng
Thúc đẩy quá trình cung cấp máu cho cơ bắp
Giúp tăng trưởng các mô xương
Cải thiện hệ thống miễn dịch
